NFT Nedir? NFT’ler Nasıl Çalışır?
Açılımı Non Fungible Token olan, Türkçe karşılığı ise “Değiştirilemez Token” olarak adlandırılan bu kavram, aslında bir kripto para cinsidir. NFT; sanat, müzik, oyun içi öğeler, videolar ve diğer dijital dosya türleri gibi gerçek dünyadaki nesneleri temsil eden dijital bir varlıktır. Sanat ve müzikten tuvalet kağıdına kadar uzanabilen bu dijital varlıkların bazıları milyonlarca dolara satılmaktadır. Genellikle kripto para birimiyle çevrimiçi olarak alınıp satılırlar ve birçok kriptoyla aynı temel yazılımla kodlanırlar.
Bazı uzmanlar NFT’lerin, Dot-com çılgınlığı veya Beanie Babies gibi patlamaya hazır bir balon olduklarını düşünse de NFT’lerin bundan sonra hep var olacağına ve yatırım anlayışını sonsuza kadar değiştireceklerine inanan uzmanlar da bulunuyor. 2014’ten beri var olmalarına rağmen, NFT’ler artık dijital sanat eserleri satın almak ve satmak amacıyla kullanıldığından giderek daha popüler bir hal kazanmaya başlamışlardır. NFT’lere Kasım 2017 tarihinden bu yana 174 milyon dolar harcandığı bilinmektedir.
NFT’ler genellikle türünün tek örneğidir. Sınırlı sayıda ve benzersiz tanımlayıcı kodlara sahiptirler. Washington Teknoloji Endüstrisi Derneği Cascadia Blockchain Konseyi Başkanı ve Yellow Umbrella Ventures’ın Genel Müdürü Arry Yu, “Aslında, NFT’ler dijital kıtlık yaratıyor” diyor. Bu düşünce, neredeyse her zaman arzı sonsuz olan çoğu dijital varlığın tam tersidir. Mantık olarak arzın azalması, talebin arttığı anlamına geldiği için, belirli bir varlığın değerini de yükseltmelidir.
Birçok NFT NBA oyunlarından ikonik video klipler veya Instagram’da halihazırda dolaşan dijital sanatın güvenlikleştirilmiş sürümleri gibi başka yerlerde zaten var olan dijital kreasyonlar olmuştur. Örneğin, daha çok “Beeple” olarak bilinen ünlü dijital sanatçı Mike Winklemann, o anın belki de en ünlü NFT’sini yaratmak için 5.000 günlük çizimden oluşan bir bileşik hazırlamıştı. Christie’s’de rekor fiyata satılan “EVERYDAYS: The First 5000 Days” 69,3 milyon doları gelir elde etmiştir.
Herkes tek tek görüntüleri hatta tüm resim kolajını çevrimiçi olarak ücretsiz şekilde görüntüleyebilir. Öyleyse, insanlar neden kolayca ekran görüntüsü alabilecekleri veya indirebilecekleri bir şeye milyonlar harcamaya istekliler? Çünkü bir NFT, alıcının orijinal öğeye sahip olmasına izin verir. Sahiplik kanıtı olarak işlev gören yerleşik kimlik doğrulaması içerir. Koleksiyoncular, bu “dijital palavra haklarına” neredeyse ürünün kendisinden daha fazla değer vermektedir.
Bir NFT Kripto Para Biriminden Ne Kadar Farklıdır?
NFT, değiştirilemez token anlamına gelir. Genellikle, Bitcoin veya Ethereum gibi kripto para birimiyle aynı tür programlama kullanılarak oluşturulur fakat onlardan ayrıldığı farklılıkları bulunmaktadır. Fiziksel para ve kripto para birimleri değişebilirdir yani birbirleriyle takas edilebilirler. Aynı zamanda değer olarak da eşittirler. Bir dolar her zaman başka bir dolar değerindedir; bir Bitcoin her zaman başka bir Bitcoin’e eşittir. Kripto’nun değiştirilebilirliği, onu blok zincirinde işlem yapmak için güvenilir bir araç haline getirir.
NFT’ler ise birbirinden farklıdır. Her bir NFT’nin birbiriyle değiştirilmesini ve birbirine eşit olmasını imkânsız kılan (dolayısıyla değiştirilemez) bir dijital imzası vardır. Örneğin, bir NBA Top Shot klibi, her ikisi de NFT olduğu için EVERYDAYS’a eşit değildir. (Buna ek olarak bir NBA Top Shot klibi de başka bir NBA Top Shot klibine eşit değildir.)
NFT’ler Nasıl Çalışır?
NFT’ler, işlemleri kaydeden dağıtılmış bir genel muhasebe defteri olan bir blok zincirinde
bulunur. Muhtemelen kripto para birimlerini mümkün kılan temel süreç olarak blok zincirine
aşinasınızdır. Spesifik olarak, NFT’ler tipik olarak Ethereum blok zincirinde tutulur ancak diğer
blok zincirleri de onları destekler.
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere hem somut hem de somut olmayan öğeleri temsil eden dijital nesnelerden bir NFT oluşturulur veya bastırılır:
• Sanat
• GIF’ler
• Videolar ve önemli spor olayları
• Koleksiyon
• Sanal avatarlar ve video oyunu görünümleri
• Tasarımcı spor ayakkabı
• Müzik
Tweetler bile NFT sayılabilir. Twitter’ın kurucu ortağı Jack Dorsey, ilk tweet’ini NFT
olarak 2,9 milyon dolardan fazlaya satmıştır.
Aslında, NFT’ler fiziksel koleksiyoncu öğeleri gibidir, yalnızca bunun dijital halleridir. Yani alıcı, duvara gerçek bir yağlı boya asmak yerine, bunu dijital bir dosya olarak satın almaktadır. Ayrıca NFT alıcıları, münhasır mülkiyet haklarını da satın almış olurlar. NFT’lerin aynı anda yalnızca bir sahibi olabilir. NFT’lerin benzersiz verileri, sahipliklerini doğrulamayı ve sahipler arasındaki belirteçleri aktarmayı kolaylaştırır. Sahibi veya yaratıcısı, ayrıca belirli bilgileri NFT içlerinde saklayabilir. Örneğin, sanatçılar bir NFT’nin meta verilerine imzalarını ekleyerek sanat eserlerini imzalayabilmektedirler.
NFT’ler Ne İçin Kullanılır?
Blockchain teknolojisi ve NFT’ler, sanatçılara ve içerik oluşturuculara mallarından para
kazanmaları için harika bir fırsat sunmaktadır. Örneğin, sanatçılar artık sanatlarını satmak için galerilere veya müzayede evlerine güvenmek zorunda değiller. Bunun yerine, sanatçı bunu doğrudan tüketiciye bir NFT olarak satabilir ve bu da onların daha fazla kâr elde etmelerini sağlar. Sanatçılar telif ücretlerinde programlayabilirler, böylece eserleri yeni birine satıldığında bir satış yüzdesi alırlar. Bu çekici bir özelliktir, çünkü sanatçılar genellikle eserleri ilk kez satıldıktan sonra gelecekteki gelirleri almazlar.
NFT’lerle para kazanmanın tek yolu sanat değildir. Charmin ve Taco Bell gibi markalar, yardım için para toplamak amacıyla NFT sanatını açık artırmaya çıkarmıştır. Charmin, teklifini “NFTP” (değiştirilemez tuvalet kâğıdı) olarak adlandırdı ve Taco Bell’in NFT sanatı dakikalar içinde tükendi ve en yüksek teklif 3.723,83 $’a eşit olan 1,5 sarılı eter (WETH) ile geldi.
Pop-tart gövdeli bir kedinin 2011 dönemi GIF’i olan Nyan Cat, Şubat ayında yaklaşık 600.000 dolara satıldı. NBA Top Shot, Mart ayı sonunda 500 milyon dolardan fazla satış yaptı. Tek bir LeBron James vurgusu NFT, 200.000 dolardan fazla aldı.
Snoop Dogg, Lindsay Lohan, Amitabh Bachchan ve Salman Khan gibi ünlüler bile NFT kullanımına katılarak benzersiz hatıraları, sanat eserlerini ve anlarını, güvenlik altına alınmış NFT’ler olarak yayınlıyor.
NFT’ler Nasıl Satın Alınır?
Kendi NFT koleksiyonunuzu oluşturmaya ilgiliyseniz, bazı önemli öğeleri edinmeniz gerekmektedir. İlk olarak, NFT’leri ve kripto para birimlerini saklamanıza izin veren bir dijital cüzdan edinmeniz gerekecek. NFT sağlayıcınızın hangi para birimlerini kabul ettiğine bağlı olarak, muhtemelen Ether gibi bir kripto para birimi satın almanız gerekecektir. Artık Coinbase, Kraken, eToro, PayPal ve Robinhood gibi platformlarda kredi kartı kullanarak kripto satın alabilirsiniz. Ardından, borsadan seçtiğiniz cüzdanınıza taşıyabilirsiniz.
Seçenekleri araştırırken ücretleri göz önünde bulundurmanızı öneririz. Çoğu borsa, kripto satın aldığınızda işleminizin en az bir yüzdesini alır.
Popüler NFT Pazar Yerleri
Cüzdanınızı kurduktan ve finanse ettikten sonra, alışveriş yapmak için NFT sitesi sıkıntısı çekmeyeceksiniz, bu noktada çeşitli alternatifler bulunmaktadır.
Şu anda, en büyük NFT pazar yerleri:
• OpenSea.io
Bu eşler arası platform, kendisini “nadir dijital öğeler ve koleksiyonlar” tedarikçisi olarak görüyor. Başlamak için tek yapmanız gereken NFT koleksiyonlarına göz atmak için bir hesap oluşturmak. Yeni sanatçılar keşfetmek için parçaları satış hacmine göre de sıralayabilirsiniz.
• Rarible
Sanatçıların ve yaratıcıların NFT’ler yayınlamasına ve satmasına izin veren demokratik, açık bir pazar yeridir. Platformda yayınlanan RARI jetonları, sahiplerinin ücretler ve topluluk kuralları gibi özelliklere ağırlık vermesini sağlar.
• Foundation
Sanatçılar, sanatlarını yayınlamak için diğer yaratıcılardan “artı oy” veya davet almalıdır. Topluluğun münhasırlığı ve giriş maliyeti -sanatçılar ayrıca NFT’leri basmak için “gaz” satın almalıdır. (Daha yüksek kalibreli sanat eserleriyle övünebileceği anlamına gelir.)
Bu platformlar ve diğerleri binlerce NFT yaratıcısı ve koleksiyoncusuna ev sahipliği yapsa da
satın almadan önce araştırmanızı dikkatlice yaptığınızdan emin olun. Sanatçıların eserlerini,
izinleri olmadan listeleyen ve satan taklitçiler de bulunmaktadır.
Ayrıca, içerik oluşturucular ve NFT listeleri için doğrulama süreçleri platformlar arasında
tutarlı değildir. (Bazıları diğerlerinden daha katıdır.) Örneğin OpenSea ve Rarible, NFT listeleri
için sahip doğrulaması gerektirmez. Alıcı korumaları en iyi ihtimalle seyrek görünüyor, bu
nedenle NFT’ler için alışveriş yaparken eski atasözü “uyarı alıcı”yı (alıcının dikkat etmesine izin
verin) akılda tutmak en iyisi olabilir.
NFT Satın Alınmalı Mıdır?
“NFT’ler riskli çünkü gelecekleri belirsiz ve performanslarını değerlendirmek için henüz çok fazla geçmişimiz yok” diye belirtiliyor. “NFT’ler çok yeni olduğundan, şimdilik denemek için küçük meblağlar yatırmaya değer olabilir.” Başka bir deyişle, NFT’lere yatırım yapmak büyük ölçüde kişisel bir karardır. Yatırım yapabileceğiniz ekstra bir paranız varsa, özellikle bir parça sizin için bir anlam ifade ediyorsa, düşünmeye değer olabilir.
Ancak bir NFT’nin değerinin, başka birinin bunun için ne kadar ödemeye istekli olduğuna bağlı olduğunu unutmayın. Bu nedenle, tipik olarak hisse senedi fiyatlarını etkileyen ve en azından genel olarak yatırımcı talebinin temelini oluşturan temel, teknik veya ekonomik göstergelerden ziyade, fiyatı yönlendirecek olan taleptir. Tüm bunlar, bir NFT’nin sizin ödediğinizden daha düşük bir fiyata yeniden satılabileceği anlamına gelir ya da kimse istemezse hiç satamayabilirsiniz.
NFT’leri satın almak için kullanılan kripto para birimleri gibi NFT’lerin de vergiye tabi olabileceğini unutmayın. Hindistan Bütçesi 2022, 1 Temmuz’dan itibaren geçerli olmak üzere NFT’leri ve kripto para birimlerini de içermesi gereken sanal dijital varlıkların transferine stopaj vergisi uygulanmasını önerdi. Kaynakta bir vergi indirimi de önerildi. Vergilendirmenin nasıl işleyeceği henüz duyurulmadı. Bu durumda, portföyünüze NFT eklemeyi düşünürken bir vergi uzmanıyla da görüşmeniz mantıklı bir hamle olacaktır. Bununla birlikte, NFT’lere herhangi bir yatırım yaptığınızdaki gibi yaklaşın. Araştırmanızı yapın, riskleri anlayın- tüm yatırım rupilerinizi kaybetme ihtimaliniz de dahil olacak şekildeve yatırım yapmaya karar verirseniz her zaman takipte kalıp, dikkatli olun.
Bu içerikte sağlanan bilgiler yalnızca eğitim/bilgilendirme amaçlıdır. Mali durumunuz sizin kontrolünüzdedir ve incelediğimiz ürün/hizmetler sizin durumunuza uygun olmayabilir. Finansal tavsiye, danışmanlık veya aracılık hizmetleri sunmuyoruz, bireylere tavsiyede bulunmuyor veya tavsiyede bulunmuyoruz. Belirli hisse senetlerini veya menkul kıymetleri satın alma veya satma yapmıyoruz. Performans bilgileri yayınlandığı tarihten itibaren değişmiş olabilir. Geçmiş performans verileri, gelecekteki sonuçların göstergesi değildir.
İlgili Makaleler
NFT’lerde Yıkama Ticareti ve Kara Para Aklama Nedir?
1.”Wash Trading” (yıkama ticareti) kriptosu nedir? Bir tüccar veya yatırımcının, d
NFT Sanatı: NFT’lerin Geleceği Sanatçıları Nasıl Güçlendirecek?
NFT'ler, sanatçıların çalışmalarını benzersiz bir dijital varlıkyaratan bir blok zincirine
En İyi 6 NFT Pazarı
Dijital koleksiyonunuzu yayınlayabileceğiniz en iyi NFT pazarlarındanbazılarını bu içerikte
Post a comment